Τετάρτη 24 Δεκεμβρίου 2014

Ομοσπονδία Πελοποννήσου - "Έργα και Ημέραι" ...

Η χειρότερη μορφή βίας είναι η πείνα και η δίψα. Ο πλούσιος πλανήτης μας έχει τον μισό πληθυσμό του να δυστυχά και τον άλλον μισό να ευημερεί και να κοκορεύεται – πως είναι πολιτισμένος, μορφωμένος, θρησκευόμενος. Η υποκρισία της κοινωνίας μας πανταχού παρούσα.

«Αγάπα τον πλησίον σου» βροντοφώναξε ο Χριστός, αλλά ποιος τον άκουσε; Ο Παύλος μήπως; Ο γενάρχης του Χριστιανισμού;. Το ιερατείο ντυμένο με περσικές πλουμιστές φορεσιές μήπως;. Στρέβλωσαν τον Λόγο τον Ιερό και στο Όνομα του Χριστού συσσώρευσαν πλούτη αμύθητα, χρυσό αμέτρητο, υλικά αγαθά. Άχρηστα φυσικά όλα αυτά.

Θα μπορούσε ο κάτοικος αυτής της γωνιάς του Σύμπαντος να ζούσε καλά. Αλλά δεν ζει. Πεινά, διψά, κρυώνει, σκοτώνεται σε ηλίθιους πολέμους, φανατίζεται από κενές ιδεολογίες, σφάζεται για ξεπερασμένες θρησκοληψίες, και περιμένει όταν αφήσει τον μάταιο αυτόν κόσμο να αγιάσει. Να χορτάσει πιλάφι, και σέξ, και τα οφέλη του παράδεισου. Αλλά κανείς από δαύτους τους καθοδηγητές, τα ιερατεία τα δήθεν, δεν του είπε του ανθρώπου ότι η δικαιοσύνη, η αρετή, η ελευθερία, είναι έννοιες πολύ υψηλές, και δεν ταιριάζουν στους μισάνθρωπους, στους αιμοδιψείς, στους φανατικούς.

Ο Χριστός δίδαξε την Αγάπη. Μα ποιος οπαδός του αγωνίστηκε γι’ αυτήν; Κοιτάζουμε γύρω μας, και βλέπουμε απίστευτο μίσος, φανατισμό, διαίρεση. Τις ημέρες μονάχα σαν κι αυτές, οι αρχηγοί του κόσμου παίζοντας με το συναίσθημά μας, φουσκώνουν το στήθος τους με κούφια λόγια, με ψεύτικα χαμόγελα, με την μάσκα του θλιμμένου. Κι ένα δάκρυ ίσως θα κυλήσει από το ατσαλάκωτο και φτιασιδωμένο πρόσωπό του, και θα χτυπήσει και η καρδιά της μάζας που παρακολουθεί με δέος!

Καιρός είναι να φύγουμε από αυτά και να προχωρήσουμε στην ουσία των πραγμάτων. Να αντικρίσουμε την σκληρή πραγματικότητα και να παλέψουμε για την ζωή την δική μας και του διπλανού μας. Αυτού που σήμερα είναι διαλυμένος – γιατί αύριο μπορεί να είμαστε εμείς στην θέση του. Και έχουμε χρέος να φερθούμε στον συνάνθρωπό μας όπως ακριβώς θα θέλαμε να κάνει κι αυτός αν είμαστε εμείς στην θέση του δυστυχισμένου.

Η αλληλεγγύη, είναι ιερή λέξη. Περιέχει νοήματα πανανθρώπινα. Σε όλες τις εκφάνσεις της. Ίσως δεν μπορεί να λύσει προβλήματα, μπορεί όμως να τα ελαττώσει, ή ακόμα και να τα απαλύνει. Να τα αποδυναμώσει. Στην αλληλεγγύη προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο, ο κυνηγός δεν μπορεί να στρίψει το κεφάλι του. Χρέος έχει να απλώσει αβίαστα το χαμόγελο του, την καλή του διάθεση, και να δώσει όχι μόνο από το περίσσευμά του αλλά και από το υστέρημά του. Όχι, δεν ηθικολογώ, την σιχαίνομαι την ηθική.

Ο άνθρωπος της φύσης, οφείλει να ακολουθεί τους κανόνες της. Και αυτοί προστάζουν την αλληλεγγύη μας προς εκείνον που έχει την ανάγκη μας. Έχοντας αυτά κατά νου – όχι φυσικά λόγω των «αγίων ημερών», υποστηρίζω ότι η κίνηση της Ομοσπονδίας Πελοποννήσου να συνδράμει με τον δικό της τρόπο στον πάσχοντα γείτονά μας, φίλο μας, εχθρό μας, άγνωστό μας συνάνθρωπο, είναι μία άξια λόγου πράξη. Και εκείνα τα πράγματα που μας εξυψώνουν οφείλουμε να τα αναδεικνύουμε.

Η Ομοσπονδία Πελοποννήσου, συλλέγει από ομάδες γουρουνάδων αγριόχοιρο. Για να ενισχύσει τις οικογένειες εκείνες που περνάνε δύσκολες ώρες στον τόπο μας. Δεν γνωρίζω ακριβείς λεπτομέρειες, προφανώς απευθύνθηκε σε όλους τους κυνηγούς. Όπως κι αν έχει, είναι πράξη ανθρώπινη. Που την τιμά. Και πιστεύω ότι θα έχει μεγάλη ανταπόκριση το κάλεσμα της αυτό. Και θέλω να πιστεύω ότι δεν θα μείνει μόνο σε αυτό, αλλά θα βοηθήσει τους πάσχοντες συμπολίτες μας με ποικίλους τρόπους.

Σαν κυνηγός και σαν άνθρωπος, υποστηρίζω την κίνηση της Ομοσπονδίας Πελοποννήσου. Κι εύχομαι να συγκεντρώσει όσο περισσότερο μπορεί αγριόχοιρο. Οι μόνοι που δεν θα δώσουν – με βεβαιότητα το λέω, είναι οι συλλογείς κρέατος και οι λαθροθήρες. Αλλά ποιος νοιάζεται. Αυτοί δεν είναι κυνηγοί, είναι έμποροι.  


Καλά Χριστούγεννα
==============

Δημοσιεύθηκε στο “Κυνήγι” του Ελεύθερου Τύπου την Τετάρτη 24 Δεκεμβρίου 2014.


Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου 2014

Η γοητεία της παγάνας ...

Είθισται ο παγανιέρης της ομάδας να είναι και ο αρχηγός της. Σε ελάχιστες περιπτώσεις δεν ισχύει ο κανόνας αυτός.

Γνωρίζουμε ότι η παγάνα είναι η καρδιά και το μυαλό του σώματος στο κυνήγι του αγριόχοιρου. Τα υπόλοιπα μέλη (του σώματος) είναι τα καρτέρια, οι κόντρα παγάνες, τα σκυλιά.  Κατ’ επέκταση, ο παγανιέρης είναι αυτός απ’ όπου αρχίζουν όλα και τελειώνουν όλα. Έχει τον δυσκολότερο ρόλο στο κυνήγι, και τον πιο επικίνδυνο.

Ο παγανιέρης ξεκινά έχοντας μαζί του τα σκυλιά. Στο αρχικό στάδιο της εξέλιξης του κυνηγίου και για πρακτικούς λόγους μπορεί να βρίσκεται μαζί του και η κόντρα. Αυτή όμως γρήγορα απομακρύνεται ανοίγοντας το πεδίο στον παγανιέρη. Αυτός έχει τον λόγο. Οδηγεί τα σκυλιά στον φρέσκο ντορό, τον σιγουρεύει και «αμολάει». Την στιγμή αυτή που αναλαμβάνουν τα σκυλιά το δικό τους ρόλο, η ομάδα είναι ήδη στη θέση της. Τα καρτέρια ακούνητα, ασάλευτα (δυστυχώς πολλές φορές τα καρτέρια για λόγους δικούς τους που τους γεννά ο εγωισμός αλλάζουν θέσεις χωρίς εντολές από τον παγανιέρη), και η κόντρα να πηγαίνει σχεδόν παράλληλα με τον παγανιέρη, ανάλογα φυσικά και με την μορφολογία του εδάφους.

Στα μεγάλα δάση ο παγανιέρης κινείται άνετα, δεν έχει εμπόδια σημαντικά να διαπεράσει. Στους άγριους πουρναρότοπους όμως, εκεί που το πυκνό δάσος γίνεται αδιαπέραστο, ο παγανιέρης ματώνει κυριολεκτικά για να περάσει ακολουθώντας τα σκυλιά που κυνηγάνε. Μπορεί να πάει κι έρποντας, ή να καβαλήσει ένα εμπόδιο. Ομαλά σίγουρα δεν βαδίζει.

Στα μέρη μας που το πουρνάρι είναι ο βασιλιάς του δάσους, τα πράγματα για τον παγανιέρη τις περισσότερες φορές γίνονται κι επικίνδυνα. Οι λόγοι πολλοί. Μπορεί τα σκυλιά να βρήκαν τα γιατάκια ολάκερης οικογένειας και τα γουρούνια να μην σηκώνονται. Μπορεί να βρήκαν ένα μεγάλο καπρί που δεν ταράζεται και τόσο από τους μικρούς εισβολείς. Μπορεί ένας τραυματισμένος κάπρος να χώθηκε πολύ βαθιά στο πυκνό για να γλιτώσει.

Στο πυκνό – με όλη την πίεση που ασκείται (παγανιέρη, κόντρας, ντουφεκιές και φωνές) πολλές φορές ο κάπρος δεν σηκώνεται. Τότε πλησιάζει κοντά στο άγριο ο παγανιέρης. Όσο περισσότερο μπορεί, και αποκτά συνήθως και οπτική επαφή, τόσο κοντά. Εκείνες τις στιγμές τα πράγματα κινούνται στο όριο. Διότι και να ντουφεκίσει δεν μπορεί, τα σκυλιά που κυκλώνουν το θεριό δεν του αφήνουν ελεύθερο πεδίο σκόπευσης. 

Συνήθως όταν ο παγανιέρης φτάσει σε τόσο επικίνδυνο σημείο, οι επιλογές που έχει είναι ελάχιστες. Και παράλληλα είναι εγκλωβισμένος σε χώρο κλειστό, δύσκολο, και πολλές φορές δεν έχει εναλλακτικούς τρόπους διαφυγής ή κάλυψης στην περίπτωση που ο κάπρος του ορμήσει. Και ο κάπρος ορμά …


Ναι, αυτό ακριβώς συνέβη στο τελευταίο κυνήγι μας. Μη έχοντας άλλη επιλογή ο αρχηγός και παγανιέρης μας, πλησίασε τον κάπρο σε απόσταση αναπνοής για να τον σηκώσει. Τόση προσπάθεια, τόση πίεση, αλλά και τόσο πείσμα του κάπρου. Τα πράγματα είχαν δυσκολέψει πολύ. Σύρθηκε κι άλλο στο πυκνό ο αρχηγός, καταματωμένος στο πρόσωπο και στα χέρια και αντικρίζει τον κάπρο να ξεφυσά άγρια στα σκυλιά. Αντάλλαξαν ματιές αρχηγός και κάπρος, μετρήθηκαν, ήσαν κι οι δυό στο όριο τους. Την ώρα εκείνη δεν μετρούσε η λογική, μονάχα το ένστικτο της επιβίωσης.

Πετώντας δυό σκυλιά πάνω στα κλαδιά ο κάπρος ορμά με δύναμη στον αρχηγό. Σκύβει το κεφάλι του να του πάρει το σώμα, να τον διαλύσει. Ο αρχηγός, κάνοντας την ύστατη προσπάθεια γυρίζει με όση δύναμη είχε και ο κάπρος πρόλαβε να του πάρει το πόδι. Φεύγοντας αλαφιασμένος γκρεμίζοντας πουρνάρια, μια ντουφεκιά, βγαλμένη μέσα από το αίμα, τον αφήνει να πέσει.

Το θεριό έπεσε, ο αρχηγός σύρθηκε ματωμένος κοντά του να τον αποτελειώσει, δεν χρειάστηκε. Το αίμα έτρεχε από το πόδι του, ευτυχώς δεν ήταν καίριο χτύπημα. Το παντελόνι του στο κάτω μέρος είχε διαλυθεί από την μαχαιριά του κάπρου. Έδωσε τέλος από τον ασύρματο στην ομάδα κι αποτραβήχτηκε παραπέρα να πάρει ανάσες.

Το κυνήγι αυτό είναι μοναδικό. Με την αδρεναλίνη να απλώνεται και να κυριαρχεί σε όλη την διάρκειά του. Αξίζει όμως άραγε τόσος κίνδυνος για τον κάπρο; Πραγματικά δεν ξέρω …

==================
Δημοσιεύθηκε στο «Κυνήγι» του Ελεύθερου Τύπου την Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014



Μελισσοκομική τριλογία ...

Πολλοί, ίσως και χιλιάδες είναι οι κυνηγοί στην χώρα μας που ασχολούνται με την μελισσοκομία. Κυρίως οι άνθρωποι της υπαίθρου, που πέραν των αγροτικών πλείστων εργασιών τους, έχουν και τα μελίσσια τους και συμπληρώνουν το εισόδημά τους. Κάποιοι άλλοι, ασχολούνται περισσότερο συστηματικά με την σπουδαία επιστήμη της μέλισσας. Λίγο ή πολύ όμως, εμείς οι κυνηγοί, το μέλι μας το προμηθευόμαστε από φίλους μελισσοκόμους (ίσως και κυνηγούς), από ανθρώπους που μας σύστησαν για την ποιότητα της παραγωγής τους, και σε σπάνιες περιπτώσεις θα πάμε στο σούπερ μάρκετ να επιλέξουμε ένα καλό μέλι από το ράφι. Γιατί νιώθουμε, γνωρίζουμε ίσως, ότι το μέλι της βιομηχανικής παραγωγής δεν είναι αυτό καθαυτό φυσικό προϊόν. Δεν περιέχει τα συστατικά εκείνα που κάνουν την «χρυσή ευλογία» μοναδικό θεϊκό δώρο.


 «Ο Ησίοδος έγραψε για αγρότες και ο Όμηρος για ήρωες», καυχιέται ο Αλέξανδρος[i] ο Είς. Σεβαστές όλες οι απόψεις, απ’ όπου κι αν προέρχονται! Ο θείος Ησίοδος όμως έγραψε για πολλά και ουσιώδη πράγματα που χρησίμευσαν στον άνθρωπο καλλιεργητή. Ειδικότερα για το μέλι και την μελισσοκομία μας δίνει τους «Σίμβλους[ii]», όνομα που έδιδαν στις κυψέλες της εποχής εκείνης. Τι είδος ήταν οι «Σίμβλοι» δεν είναι γνωστό. Πάντως ήταν κυψέλες κατασκευασμένες από ανθρώπους για την εκτροφή των μελισσών. Πριν από τον Ησίοδο ο Όμηρος στην Οδύσσεια αναφέρει το «Μελίκρατον».  Κράμα μέλιτος και γάλακτος το οποίον έπιναν ως εκλεκτό ποτό. Στην Οδύσσεια επίσης οι ορφανές κόρες του Πίνδαρου ετρέφοντο από την Θεά Αφροδίτη με τυρί-μέλι και οίνον. Με την ίδια τροφή η μάγισσα Κίρκη σαγήνευσε τους συντρόφους του Οδυσσέα. Ακόμα πιο πίσω, στην Μινωική Εποχή βρέθηκαν πήλινες κυψέλες στην Φαιστό. Στην ίδια εποχή ανήκει επίσης το χρυσό κόσμημα που παριστάνει σύμπλεγμα δύο μελισσών, οι οποίες βαστάζουν κηρύθρα προερχόμενη από την πήλινη κυψέλη σωλήνα, όπως και άλλο χρυσό κόσμημα σε σχήμα μέλισσας, που βρέθηκε στις ανασκαφές της Κνωσού.

Ο δημιουργός όμως της μελισσοκομίας θεωρείται ο Αρισταίος, γιός του Απόλλωνα και της Κυρήνης.  Και η νήσος Κέα (Τζια), ο πρώτος τόπος που έδρασε ο Αρισταίος κατά τρόπο επιστημονικό στην εξέλιξη της μελισσοκομίας. Πάρα πολλούς αρχαίους συγγραφείς αναφέρει η πλούσια βιβλιογραφία. Ο πατέρας της σύγχρονης μελισσοκομίας θεωρείται ο αμερικάνος Lorenzo Lorraine Langstroth και του οποίου η ανακάλυψη (κινητό πλαίσιο της κυψέλης) αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία οικοδομήθηκε η σημερινή μελισσοκομία.

Δεν θα σταθούμε άλλο σε αυτούς προδρόμους της μελισσοκομίας, θα προχωρήσουμε στο παρόν, να δούμε, να μάθουμε, τι είναι τελικά αυτό που κάνει το μέλι ένα ζηλευτό προϊόν αφενός, μα αφετέρου, έχουμε την αίσθηση ότι οι περισσότεροι που ασχολούνται με την παραγωγή του, ρίχνουν το κύριο βάρος τους στην ποσότητα σε βάρος της ποιότητας.  Έχουμε τρείς νέους μελισσοκόμους,  άγνωστους μεταξύ τους, με διαφορετική φιλοσοφία ο καθένας τους. Με ένα κύριο γνώρισμα σαν αφετηρία για το ταξίδι μας, την αγάπη τους για την μέλισσα. Την αγάπη που απλά βρίσκεται παντού.

   Πιστεύει κανείς αλήθεια ότι οι μελισσοκόμοι αποτελούν μέρος της «κοινής γνώμης;». Όσοι πιστεύουν κάτι τέτοιο σφάλουν. Η σχέση μέλισσας – μελισσοκόμου, βρίσκεται πέρα από κάθε λογική πολλές φορές. Γιατί ο άνθρωπος μελισσοκόμος στην μέλισσα βλέπει, παρατηρεί, όσα δεν μπορεί να διακρίνει και να νιώσει ο μεγαλύτερος μύστης – την επαφή με την αρμονία, την πλήρη ταύτιση με τον δημιουργό.

Οι σχέσεις του γράφοντος με την μέλισσα, αρχίζουν και τελειώνουν στην κατανάλωση της παραγωγής της. Όπως των περισσοτέρων μας σχεδόν. Οι μελισσοκόμοι όμως είναι αυτοί οι ταξιδιώτες, οι κυνηγοί που ψάχνουν τα λιβάδια με τα λουλούδια, τα έλατα και τα ρείκια, τα κάστανα και τα κούμαρα, τα γυρίσματα των καιρών – είναι οι ταχυδρόμοι αρχαίων γεύσεων. Είναι πέρα από κάθε τι σύνηθες, στατικό, συντηρητικό. Σαν δημιουργοί και οι ίδιοι μετεωρίζονται ανάμεσα στο εφικτό και στο αδύνατο, στην πληρότητα και στην αγνή ομορφιά. Είναι ποιητές. Ας τους παρακολουθήσουμε, διότι το μέλι είναι πολύτιμο αγαθό.


Δημήτρης Γκόρος[iii] – Ακράτα Αχαΐας

Η ζωή του Μελισσοκόμου

Η ενασχόληση με τις μέλισσες και γενικότερα με τα έντομα απωθεί σαν σκέψη τον κάθε άνθρωπο που δεν είναι μυημένος σε αυτήν. Η αρνητική τοποθέτηση οφείλεται περισσότερο στο φόβο του επώδυνου δείγματος (τσίμπημα) του εντόμου, παρά στον ουσιαστικό κίνδυνο που διατρέχεις απ αυτό. Η μέλισσα ειδικότερα δεν είναι επιθετικό έντομο. Το κεντρί και το δηλητήριό της, τα χρησιμοποιεί - γνωρίζοντας ότι σε λίγα λεπτά μετά την χρήση του δεν θα ζει, μόνο για άμυνα, είτε να διώξει κάποιον απροσκάλεστο επισκέπτη στη κυψέλη, είτε σε άμεσο κίνδυνο της ζωής της.

Η προσφορά της στη φύση και στον άνθρωπο πολυποίκιλη. Ποτέ μέχρι σήμερα οι οικονομολόγοι δεν έχουν αποτιμήσει την προσφορά της στον άνθρωπο και τη φύση. Απλά υπολογίζουν ότι η γεωργική παραγωγή θα μειωθεί περίπου 30%, αν σταματήσει η μέλισσα την επικονίαση των ανθών. Δεν έχουν μετρήσει πόσα είδη θα εξαφανισθούν και ποιες θα είναι οι επιπτώσεις. Υπάρχουν είδη φυτών που δεν έχουν άλλο τρόπο επικονίασης των ανθών τους εκτός της μέλισσας. Ο μεγάλος Αϊνστάιν είχε προβλέψει ότι, «τρία χρόνια μετά την εξαφάνισης της μέλισσας, δεν θα υπάρχει ζωή στον πλανήτη».

Αυτό μπορεί να μην είχε τον τρόπο να το διατυπώσει ο πρωτόγονος άνθρωπος, αλλά μπορούσε να αντιληφθεί το γλυκό προϊόν που παράγει η μέλισσα, αλλά και τις φαρμακευτικές ιδιότητες που έχουν όλα τα προϊόντα της μέλισσας. Έτσι λοιπόν με την ανάπτυξη των οικόσιτων ζώων, ανάπτυξε και την μελισσοκομία. Αρχαιολογικά ευρήματα αποδεικνύουν τη ύπαρξή της περίπου στο 3000 π.χ. και πιθανά και παλαιότερα. Η μελισσοκομία με περίπου 5000 χρόνια ζωή, υπηρέτησε της διατροφικές ανάγκες του ανθρώπου εξελισσόμενη με την εμπειρία και την παρατήρηση που κάθε φορά αποκόμιζε. Το βασικό στοιχείο που πρέπει να χαρακτηρίζει το μελισσοκόμο ακόμα και σήμερα είναι «να σκέπτεται σα μέλισσα» στους χειρισμούς που προγραμματίζει να κάνει, όσο μεγάλη και να είναι η μονάδα του.

Σε κάθε μονάδα εκμετάλλευσης ο ιδιοκτήτης της έχει αρχικά να κάνει τις επιλογές του και να διαλέξει τι είναι αυτό που του ταιριάζει. Οπότε σε επόμενο βήμα να επιλέξει τη μελισσοκομία ως επάγγελμα. Η μελισσοκομία έχει 2 τρόπους παραγωγής:
1ο  Τον στατικό - δηλαδή ολόκληρη η μονάδα είναι στατικά τοποθετημένη και τα μελίσσια δεν μεταφέρονται.
2ο  Τον νομαδικό τρόπο - τα μελίσσια μεταφέρονται σε διαφορετικές περιοχές κατά χρονικά διαστήματα ανάλογα τις ανθοφορίες και τις μελιτοφορίες των μελιτωμάτων.

Στο πρώτο τρόπο ανάπτυξης της επιχείρησης, η απόδοση της επιχείρησης εξαρτάται από τη βιοποικιλότητα της περιοχής και οι αποδόσεις είναι μικρές. Πόσες ανθοφορίες να έχει μια περιοχή και πόσα μελιτώματα…. Άρα υπάρχουν χρονικά διαστήματα χωρίς τροφή για τη μέλισσα. Σ’ αυτά τα χρονικά διαστήματα η μέλισσα, το μελίσσι, για να ζήσουν χρειάζονται τροφή. Την οποία θα την βρουν από το μέλι που παρήγαγαν (μειώνοντας την παραγωγή) ή από τεχνική τροφή που θα τους παράσχει ο μελισσοκόμος. Χωρίς να μπαίνω σε ιδιαίτερη και πιο εξειδικευμένη επιχειρηματολογία, νομίζω ότι έγινε αντιληπτό για τον πιο αδαή σε μελισσοκομικά θέματα, ότι ο τρόπος αυτός εκμετάλλευσης έχει περιορισμένη παραγωγή.

Ασκώντας νομαδική μελισσοκομία οι παραγωγικές δυνατότητες αυξάνονται σημαντικά. Σημαντικά πολλαπλασιάζονται και οι εμπειρίες του μελισσοκόμου. Ο πρωτόγονος τρόπος ζωής, του ανθρώπου κυνηγού, αναβιώνει. Τότε που ο άνθρωπος κυνηγός αναζητούσε την τροφή του περιπλανώμενος. Ο μελισσοκόμος σήμερα με τις ίδιες σκέψεις, πρέπει να βρίσκει και να μεταφέρει «το ποίμνιο», τα μελίσσια του, ανάλογα με τις ανθοφορίες και με τις μελιτοφορίες των μελιτωμάτων προς εξεύρεση τροφής τους. Η πρόκληση είναι μεγάλη, πρέπει να βρεις τις νομές, να επιλέξεις την κατάλληλη στιγμή που θα αφήσεις ένα τόπο για να πας σε κάποιον άλλο με μοναδικό σκοπό, να αυξηθούν τα αποθέματα σε μέλι και γύρη των μελισσιών.

Με τη μέθοδο της νομαδικής μελισσοκομίας, ο μελισσοκόμος πρέπει να σχεδιάζει και να συγχρονίζει τις μεταφορές με τις ανθοφορίες, να κάνει πρόγνωση των καιρικών συνθηκών ώστε να προσδιορίζει τον ακριβή χρόνο της επόμενης ανθοφορίας, να παρατηρεί πολύ προσεκτικά τη φύση, ώστε να μπορεί να προβλέπει τόσο όψιμα ή πόσο πρώιμα θα εξελιχθεί μια ανθοφορία μετά από ένα δίμηνο ή ένα τρίμηνο, γιατί ποτέ και σε καμία χρονιά δεν γίνεται επανάληψη της ανθοφορίας. Υπάρχει διαφορά ημερών από τη μια χρονιά στην άλλη σε κάθε ανθοφορία, σε κάθε μελιτοφορία. Από το πόσο ακριβής θα είναι στις προβλέψεις του ο μελισσοκόμος, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η παραγωγή της χρονιάς και αντίστοιχα το εισόδημά του.

Όσο απλές και αν φαίνονται αυτές οι παράμετροι, τόσο δύσκολες είναι για τον μελισσοκόμο. Ποτέ δεν πρέπει να πηγαίνει τα μελίσσια του σε δύο συνεχόμενες μελιτοφορίες μελιτωμάτων. Κινδυνεύει με εξαφάνιση ολόκληρη η μονάδα του. Τα μελίσσια - όπως ο άνθρωπος για την τροφή του σε καθημερινή βάση χρησιμοποιεί το ψωμί - έτσι και οι μέλισσες έχουν τη γύρη. Ένα υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες κατασκεύασμα της φύσης είναι η γύρη. Η γύρη και για τον άνθρωπο είναι στην κατηγορία των super foods. Αποτελεί την βάση στην διατροφή των αστροναυτών, όταν βρίσκονται στο διάστημα. Ο σωστός τρόπος στη διαχείριση των αποθεμάτων γύρης στα μελίσσια είναι το Α και το Ω για τον μελισσοκόμο. Εδώ οφείλεται και η γρήγορη απογοήτευση στους νέους εραστές της μελισσοκομίας.

Ο τόπος εγκατάστασης του μελισσοκομείου πρέπει να εκπληρώνει αρκετές προϋποθέσεις, ανατολικός προσανατολισμός, προσήλιος, υπήνεμος, να έχει κοντά νερό για να πίνουν και πολλές άλλες λεπτομέρειες που θα υποχρεώσουν τα μελίσσια σε μεγαλύτερη απόδοση.

Ο μελισσοκόμος λοιπόν στο νομαδικό τρόπο παραγωγής, είναι συνεχώς μεταφερόμενος, γνωρίζοντας νέους τόπους και ανθρώπους. Μαθαίνει νέες τεχνικές από την ανταλλαγή απόψεων με συναδέλφους του και γενικά βελτιώνει τους τρόπους παραγωγής της μονάδας του. Υπάρχουν πολλοί μελισσοκόμοι σήμερα από τη βόρειο Ελλάδα που διαχειμάζουν τα μελίσσια τους στο Νομό Μεσσηνίας ή το Νομό Αργολίδας, λόγω του ηπιότερου κλίματος. Όπως υπάρχουν και μονάδες της Νοτίου Ελλάδος που φτάνουν μέχρι τη Θάσο και την Εύβοια για τον Πεύκο. Το Μαίναλο αποτελεί τόπο συνάντησης εκατοντάδων μελισσοκόμων κάθε Μάιο για την μελιτοφορία του έλατου.

Πιστεύω σε επόμενη φορά να μιλήσουμε περισσότερο και για ουσιαστικότερα θέματα μελισσοκομίας.


Παναγιώτης Μακρής – Ηραία Αρκαδίας

Θέλεις να γίνεις μελισσοκόμος;

Τα τελευταίο καιρό όλο και συχνότερα   βομβαρδιζόμαστε  από τα μέσα ενημέρωσης σχετικά με καλλιέργειες (νέες, παλιές, καινοτόμες, κλπ) και γενικότερα με δραστηριότητες που προϋποθέτουν επιστροφή στην ύπαιθρο και υπόσχονται μεγάλα κέρδη με λίγα στρέμματα γης,  χωρίς να απαιτούνται μεγάλα  κεφάλαια, με λίγο κόπο και χρόνο και ελάχιστες γνώσεις. Μέσα από αυτές τις πολλά υποσχόμενα  δραστηριότητες δεν θα μπορούσε να λείπει η Μελισσοκομία.

Δεν ξέρω που αποσκοπεί όλο αυτό το σκηνικό που έχει στηθεί. Ίσως κάποιοι να βλέπουν κάπου μακριά που το δικό μας το φτωχό επιχειρηματικό μυαλό δεν φτάνει. Σημασία έχει όμως ότι όλο και περισσότεροι συνάνθρωποι μας, άνεργοι κυρίως, κάτοικοι συνήθως μεγάλων αστικών κέντρων,  μέσα στην απελπισία τους και την αγωνία τους ρίχνουν την τελευταία τους ζαριά, ποντάροντας  τις τελευταίες τους οικονομίες, ή τα χρήματα από εκποίηση περιουσιακών στοιχείων, ή και ακόμα δανειζόμενοι,  επενδύοντας σε μια από αυτές τις δραστηριότητες .

Θα δικαιωθούν ή μετά τις φούσκες του χρηματιστηρίου της κτηματαγοράς θα έχουμε μια ακόμα; Ο χρόνος θα δείξει και μακάρι να έρθει η δικαίωση και αυτός να είναι ο δρόμος για  ανάπτυξη.

n  Για να δούμε όμως το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει κανείς για να μπει στα μονοπάτια της μελισσοκομίας.

Εάν βγάλουμε έξω από την κουβέντα τους τυχερούς που κατάγονται από μελισσοκομικές οικογένειες, που έχουν εξασφαλισμένα πάρα πολλά πράγματα - εάν όχι όλα, και ίσως είναι τελικά αυτοί με τις περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας. Όλοι  οι υπόλοιποι θα έχουν να αντιμετωπίσουν  καταστάσεις που θα πρέπει να τις βάλουν σε σωστή σειρά και να αρχίσουν σιγά - σιγά το ξετύλιγμα του κουβαριού. Πρώτα από όλα χρειάζεται αγάπη για αυτό που λέγεται μέλισσα. Πολλοί από μας σε κάποια φάση της ζωής μας έχουμε αναγκαστεί για βιοποριστικούς λόγους να καταπιαστούμε με δουλειές που δεν μας αντιπροσώπευαν και δεν ήταν ευχάριστες για μας. Τις περισσότερες φόρες τα καταφέραμε και μάλιστα με επιτυχία. Στην μελισσοκομία κάτι τέτοιο επ’ ουδενί δεν ισχύει και η έλλειψη αγάπης για την μέλισσα οδηγεί κάθε προσπάθεια σίγουρα και πάντα στην αποτυχία.

Ξεκινώντας τώρα το ταξίδι μας στην κοινωνία των μελισσών το πρώτο πράγμα που μας λείπει είναι η γνώση, γιατί όπως λέει και ο λαός μας ο σοφός: «και μπουρδέλο να ανοίξεις την δουλειά πρέπει να την ξέρεις». Ξεκινάμε με την μελέτη μελισσοκομικών βιβλίων, γινόμαστε συνδρομητές σε μελισσοκομικά περιοδικά, και παράλληλα ψάχνουμε να βρούμε τα κατάλληλα σεμινάρια. Πως θα επιλέξουμε όμως όταν ο καθένας από εμάς χωρίς πολλά - πολλά μπορεί να κάνει σεμινάρια, και στην αγορά έχει στηθεί βιομηχανία σεμιναρίων λόγω της μεγάλης ζήτησης που παρουσιάζουν; Που είναι το κράτος και οι συνεταιρισμοί μελισσοκόμων; Τα λιγοστά σεμινάρια που ανακοινώνονται από πανεπιστήμια έναντι αμοιβής βέβαια ελάχιστη από την ζήτηση μπορούν να καλύψουν, στα δωρεάν σεμινάρια που κάνουν αλληλέγγυα δίκτυα ποιοι θα πρωτοπάνε;

Ας πούμε ότι τα κάναμε όλα τέλεια, διαβάσαμε ότι βιβλίο κυκλοφορεί ελληνικό η ξενόγλωσσο, πήγαμε στα κατάλληλα σεμινάρια, ενημερωθήκαμε από επιστημονικά άρθρα, είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε; Σίγουρα όχι, γιατί από το γνωστικό κεφάλαιο λείπει το βασικότερο όλων, η εμπειρία, ένα πράγμα που δεν μπορεί να αποκτηθεί άμεσα αλλά με το πέρασμα του χρόνου θητεύοντας κοντά σε έναν έμπειρο μελισσοκόμο. Που θα τον βρούμε όμως; Πως μπορούμε να κρίνουμε εάν είναι καλός μέτριος  κακός  άριστος ; Είναι διατεθειμένος; Έχει την μεταδοτικότητα να σου δώσει  συσσωρευμένη πείρα;

Προχωράμε λοιπόν, έχοντας εξασφαλίσει την βοήθεια έμπειρου μελισσοκόμου, με την αγορά λίγων μελισσοσμηνών, και  του απαραίτητου εξοπλισμού, και ανάλογα με τον χρόνο που θα διαθέσουμε και την εμπειρία που θα αποκτούμε μεγαλώνουμε το κοπάδι μας και τον εξοπλισμό μας, ελπίζοντας μετά την πάροδο τριών - τεσσάρων ετών να αρχίσει να γίνεται απόσβεση κεφαλαίου και αργότερα να έρθουν τα όποια κέρδη.

Τελικά είναι εύκολη η δύσκολη η ενασχόληση με την μελισσοκομία; Σίγουρα δεν είναι πυρηνική φυσική, δεν παύει όμως να είναι επιστήμη.


Γιώργος Ντάβος[iv] – Γορτυνία Αρκαδίας

Η μελισσοκομία ως βιοποριστικό επάγγελμα

Η Μελισσοκομία ασκείται ως βιοποριστικό επάγγελμα, πιθανόν από τους προϊστορικούς χρόνους. Η πρώτη γραπτή μαρτυρία και μάλιστα με νομαδική μορφή, προέρχεται από την αρχαία Αίγυπτο. Από τους Αιγύπτιους η μελισσοκομική τέχνη διδάχθηκε στους κατοίκους της  Κρήτης και στη συνέχεια στους άλλους κατοίκους της αρχαίας Ελλάδας, οι οποίοι ανέπτυξαν αξιοθαύμαστη για την εποχή μελισσοκομία. Με τη χρήση της πρωτοποριακής κυψέλης με κινητές κηρήθρες  οι κάτοικοι της Αττικής παρήγαγαν μεγάλες ποσότητες εκλεκτού μελιού. Το μέλι, μαζί με το λάδι και το κρασί, ήταν τα γεωργικά προϊόντα που έκανε εξαγωγή η Αθηναϊκή Δημοκρατία.

            Η μελισσοκομική παράδοση στη χώρα μας συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η Χώρα μας παρουσιάζει τη μεγαλύτερη πυκνότητα μελισσιών στην Ευρώπη και πιθανότητα παγκόσμια, με 9,9 μελίσσια ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Με εθνικό «κεφάλαιο» περίπου 1,5 εκατομμύρια κυψέλες, που κατανέμονται κυρίως στη Μακεδονία, την Πελοπόννησο, τη Θεσσαλία, αλλά και την Κρήτη, το επάγγελμα αριθμεί υπό την «ομπρέλα» του σχεδόν 24.000 μελισσοκόμους. Η ετήσια παραγωγή μελιού, παραδοσιακά, κυμαίνεται γύρω στους 14.000 τόνους, εκ των οποίων περί τους 4.000 - 5.000 τόνοι προωθούνται, μέσω εξαγωγών, προς τις αγορές του εξωτερικού.

Κυριότεροι προορισμοί είναι οι χώρες της Μέσης Ανατολής και του Αραβικού Κόλπου, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Γερμανία, αλλά και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το μεγαλύτερο ποσοστό των Ελλήνων μελισσοκόμων είναι ερασιτέχνες, οι οποίοι σχεδόν στο σύνολό τους προσβλέπουν στη συμπλήρωση του οικογενειακού τους εισοδήματος, πέρα από την ευχαρίστηση  της ενασχόλησης  με τη μέλισσα. Το εισόδημα από τα μελισσοκομικά προϊόντα αντιπροσωπεύει μικρό ποσοστό, μόλις το 0,55%, του ακαθάριστου γεωργικού εισοδήματος της χώρας. Το εισόδημα όμως που αποκτούν από τη μελισσοκομία οι επαγγελματίες και ημιεπαγγελματίες μελισσοκόμοι, δεν είναι ευκαταφρόνητο. Για τους επαγγελματίες που ασκούν επιχειρηματικά τη μελισσοκομία είναι υψηλότερο από αυτών άλλων κλάδων εκτατικής κτηνοτροφίας.

Η μελισσοκομία είναι εξειδικευμένη μορφή κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης. Για την άσκησή της δεν απαιτείται ιδιόκτητη γη. Τα μελίσσια μετακινούνται και συλλέγουν από μελισσοβοσκές  που ανήκουν στο κράτος  ή σε ιδιώτες. Είναι δραστηριότητα που προϋποθέτει αγάπη για τη ζωή στη φύση και αντοχή στο σωματικό μόχθο. Είναι κοπιαστική, απόλυτα εξειδικευμένη και ασκείται σχεδόν στο σύνολό της από τον ίδιο τον μελισσοκόμο. Για την άσκηση της μελισσοκομίας ως εκμετάλλευση δεν αρκεί η εμπειρία του χειρισμού των μελισσών. Απαιτείται πληθώρα θεωρητικών και πρακτικών γνώσεων που αφορούν τις μελισσοβοσκές την παραγωγική διαδικασία των μελισσοκομικών προϊόντων και την εμπορία τους. Επιπλέον απαιτείται ένα ελάχιστο επίπεδο γνώσεων οικονομίας, που θα επιτρέψουν την αποτελεσματική διαχείριση της μονάδας.

Η μελισσοκομία όπως και κάθε κλάδος γεωργικής ενασχόλησης, γίνεται μέρα με τη μέρα περισσότερο ανταγωνιστική.  Ο εκμηδενισμός των αποστάσεων με τα σύγχρονα μεταφορικά μέσα και η απελευθέρωση του εμπορίου επιτρέπουν τη διακίνηση αγαθών από τη μια άκρη του πλανήτη στην άλλη. Η τιμή του μελιού στο χονδρικό εμπόριο διαμορφώνεται  σε τιμές πολύ χαμηλές σχετικά με το κόστος παραγωγής. Ένα άλλο σημαντικό προβλήματα που αντιμετωπίζει είναι οι αθρόες εισαγωγές μελιού από χώρες όπως η Αργεντινή, η Κίνα, η Ισπανία, αλλά και η γειτονική Βουλγαρία, το οποίο «βαφτίζεται» ελληνικό. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι συγκεκριμένες ποσότητες ξεπερνούν τους 4.000 τόνους μελιού ετησίως, με αποτέλεσμα να υποβαθμίζεται η ποιότητα του ελληνικού μελιού και να προκαλείται αθέμιτος ανταγωνισμός στο θέμα της τιμής, αποκαρδιώνοντας τους παραγωγούς που δεν μετέρχονται τέτοιων μέσων.

Η μελισσοκομική μονάδα που περιορίζεται μόνο στη παραγωγή μελιού, για να είναι βιώσιμη πρέπει να εκμεταλλεύεται μεγάλο αριθμό μελισσιών και να επιτυγχάνει υψηλή παραγωγικότητα. Ο ελάχιστος αριθμός μελισσιών μιας βιώσιμης επαγγελματικής μελισσοκομικής εκμετάλλευσης  είναι τα 350 (Κιτσοπανίδης και συν, 1987). Για να ζήση με σχετική άνεση μια οικογένεια ο αριθμός αυτός πρέπει να ξεπερνά τα 500.   

Η άριστη σε μέγεθος επαγγελματική εκμετάλλευση αποτελείται από 700 μελίσσια. Μια τέτοια εκμετάλλευση  έχει την μικρότερη επένδυση σε κατασκευές, υλικά και μέσα μεταφοράς, το χαμηλότερο κόστος εργασίας και  το μικρότερο κόστος παραγωγής ανά κιλό μελιού με βάση τη τιμή πώλησης (Andruchow, 1982). Η ύπαρξη όμως μεγαλύτερου αριθμού μελισσιών, από αυτόν που μπορεί να παρακολουθεί αποτελεσματικά ένας μελισσοκόμος, έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των αποδόσεων του συνόλου των μελισσιών του μελισσοκομείου. Ο μελισσοκόμος που ασκεί τη μελισσοκομεία για βιοποριστικούς λόγους και εξασφαλίζει από αυτήν το σύνολο του εισοδήματός του πρέπει να σκέπτεται  και να λειτουργεί σαν επιχειρηματίας. Στόχος του είναι η επίτευξη κέρδους. Η ταυτόχρονη ενασχόληση με την πρωτογενή παραγωγή, την τυποποίηση και την εμπορεία του μελιού θεωρείται ασφαλών ως την επικερδέστερη μορφή άσκησης της μελισσοκομικής δραστηριότητας.

Αλλά και η ενασχόληση με την παραγωγή βασιλικού πολτού και γύρης, που αποτελούν  περισσότερο εξειδικευμένη μελισσοκομική παραγωγή, συμβάλουν σημαντικά στην αύξηση του εισοδήματος και στη βελτίωση της κερδοφορίας της μονάδας, ειδικότερα σε περιοχές που δεν είναι εύκολη και διασφαλισμένη η παραγωγή μελιού.    


Επίλογος

Στον φιλόξενο χώρο του περιοδικού «Κυνήγι», αρχίσαμε μια κουβέντα για το μέλι. Οι απόψεις των τριών φίλων μας μελισσοκόμων έχουν ιδιαίτερη αξία. Είναι και οι τρείς τους μικροπαραγωγοί. Κατά συνέπεια, μπορούμε να πούμε ότι αντιπροσωπεύουν τον μέσο μελισσοκόμο της Ελλάδας – αφού εξασκούν την μελισσοκομία σαν μια δεύτερη εργασία, για ενίσχυση του εισοδήματός τους. Το ενδιαφέρον είναι ότι και οι τρείς τους μας κατέθεσαν διαφορετικά πράγματα στην πρώτη μας επαφή – αφού το θέμα ήταν τελείως ελεύθερο. Ήταν η πρώτη «γνωριμία», διότι όπως λέει και ο Δημήτρης Γκόρος: «την επόμενη φορά να μιλήσουμε για ουσιαστικότερα θέματα της μελισσοκομίας».

Δεν αναφέρθηκαν οι φίλοι μας όπως ενδεχομένως περίμενα, στα θέματα της νοθείας του μελιού. Όλοι μας διαβάζουμε, ακούμε, πληροφορούμαστε, τις επιπτώσεις που έχουν στην μέλισσα οι μονοκαλλιέργειες, οι ψεκασμοί, και γενικώς τα χημικά και τα φάρμακα που κυκλοφορούν για την αύξηση της παραγωγής της. Δεν θα μπορούσαν όμως είναι η αλήθεια να πάνε την κουβέντα από την αρχή στα «βαθιά» γιατί ο χώρος είναι περιορισμένος. Η ουσιαστικότερη συζήτηση μπορεί να γίνει στο άμεσο μέλλον και να επικεντρωθούμε σε πολύ συγκεκριμένα θέματα. Το κεφάλαιο Μελισσοκομία είναι τεράστιο και δεν εξαντλείται ποτέ.

Πέρα από τις εκτεταμένες νοθείες που λαμβάνουν μέρος σε όλα τα μέρη του κόσμου που παράγεται μέλι, μην ξεχνάμε ότι το μοναδικό αυτό δώρο χρησιμοποιείται και για λόγους υγείας. Μπορούμε να το βρούμε σαν ένα πανίσχυρο φυσικό αντισηπτικό επουλωτικό, ακόμα το συναντούμε σε πάρα πολλές εφαρμογές, ακόμα και στην φαρμακολογία, και στην εναλλακτική ιατρική[v]

Θα μας δοθούν οι ευκαιρίες να μιλήσουμε επίσης και για τα Ιμβερτοποιημένα Σάκχαρα, γιατί εκεί μάλλον εξασκείται ζαχαροπλαστική και όχι μελισσοκομία. Το ερώτημα με τα ιμβερτοποιημένα σάκχαρα τίθεται κυρίως για τις χώρες με τεράστιες ποσότητες παραγωγής μελιού της Άπω Ανατολής και της Λατινικής Αμερικής. Στις χώρες αυτές πιθανότατα ισχύει: «το μέλι το κάνουν οι μέλισσες και το ιμβερτοσάκχαρο το κάνει ο… άνθρωπος».

===============
Δημοσιεύθηκε σε δύο συνέχειες στο «Κυνήγι» του Ελεύθερου Τύπου τις Τετάρτες 10 & 17 Δεκεμβρίου 2014.

Οι φωτογραφίες είναι από το διαδίκτυο.









[i] Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, το σώμα του καθαρίστηκε και τοποθετήθηκε σε ένα γυάλινο φέρετρο γεμάτο μέλι. (Διόδωρος Σικελιώτης)
[v] [v] Andreas Moritz – Το πλήρες Βιβλίο της Εναλλακτικής Ιατρικής Τόμος I

Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2014

Πέρα από το κυνήγι ...

Ξεκίνησε σαν ένα απλό κρυολόγημα. Και δεν του έδωσα σημασία: “μια – δυό μέρες και θα περάσει”. Αλλά δεν πέρασε, χειροτέρεψε, και από το τίποτα, να μία εβδομάδα στο κρεβάτι προς γνώση και συμμόρφωση!

Η Δευτέρα ξημέρωσε, κι εγώ στέκομαι να αντικρίζω την βροχή έξω που χτυπά ανελέητα την πόλη. Μετέωρος, αν είμαι σε θέση να καθίσω να γράψω δυό αράδες για την στήλη μου. Όχι, δεν είμαι σε θέση. Αλλά πάλι, η συντακτική ομάδα περιμένει. Ένα απλό: “δεν θα στείλω το άρθρο μου, είμαι άρρωστος”, θα έλυνε μονομιάς το πρόβλημα. Αλλά μου φάνηκε πολύ εύκολη λύση αυτή. Και την διέγραψα από την σκέψη μου.

Ευτυχώς, με τον πυρετό των τελευταίων ημερών που με είχε καθηλωμένο κάτω, έχασα – ναι, έχασα όλον αυτόν τον αλληλοσπαραγμό, την αλληλοεξόντωση των συνανθρώπων μου, το αβυσσαλέο μίσος που μας χωρίζει. Ένα μίσος που ουσιαστικά δεν είναι τίποτα άλλο παρά απουσία αγάπης για την ζωή.

Πόσο εύκολα βγάζουμε τον κρυμμένο φασισμό μας καλυπτόμενοι από ένα κόμμα, μία ομάδα, μια θρησκεία, και αφαιρούμε κάθε δικαίωμα στον “άλλον” να έχει την δική του θέση για την ζωή, την δική του άποψη για το πώς θέλει τον κόσμο. Ο πιο καλός άνθρωπος, μέχρι τον χειρότερο υπάνθρωπο, κρύβουν μέσα τους το απλούστατο: “Το δικό μου συμφέρον”.


  Τι κάνει έναν ψεύτη να μας πουλάει μια πλάνη γι¨ αλήθεια; ο “πρακτικός του Λόγος” (πιο εκλαϊκευμένα: το συμφέρον του)

  Τι κάνει κάποιον να εκλέγει τούτην ή εκείνην την δυνατότητα ανάμεσα στις τόσες; ο “πρακτικός του Λόγος”, το συμφέρον του….

  Τι τον κάνει να διαλέγει ανάμεσα σε διάφορες εικασίες, τούτην ή εκείνη; το συμφέρον του.

  Τι κάνει τους φιλοσόφους να παίρνουν τις πεποιθήσεις τους για αλήθειες; Το συμφέρον τους, ο πρακτικός τους Λόγος.

Υποτιθέμενα στάδια αλήθειας – ιδού ένα εσφαλμένο συμπέρασμα που συνήθως βγάζει κανείς: επειδή κάποιος είναι πιστός και τίμιος απέναντί μας, πάει να ειπεί πως λέει την αλήθεια. Έτσι το παιδί πιστεύει τις κρίσεις των γονιών του, κι ο χριστιανός τους ισχυρισμούς των ιδρυτών της Εκκλησίας. Επίσης ο κόσμος δεν θέλει να παραδεχτεί πως όλα όσα οι άνθρωποι υπερασπίστηκαν σε προηγούμενος αιώνες, θυσιάζοντας ευτυχία και ζωή, δεν ήταν τίποτα περισσότερο από πλάνες, ίσως στάδια της αλήθειας, θα πουν. Κατά βάθος όμως, εννοούν πως, όταν κάποιος πιστεύει ειλικρινά σε κάτι κι αγωνίζεται και πεθαίνει για την πίστη του, θα ήταν αναμφίβολα πολύ άδικο να αποδεχτεί τελικά πως ότι τον ενέπνευσε δεν ήταν παρά μια πλάνη. Κάτι τέτοιο μοιάζει να προσκρούει στην αιώνια δικαιοσύνη!

Γι¨ αυτό και καρδιά ευαίσθητων ανθρώπων, που συγκρούεται πάντα με το μυαλό τους, όρισε την εξής αρχή: πως, τάχα, ανάμεσα σε ηθικές πράξεις και διανοητικές συλλήψεις υπάρχει κατά βάσιν αναγκαίος δεσμός. Δυστυχώς τα πράγματα έχουν αλλιώς. Γιατί αιώνια δικαιοσύνη δεν υπάρχει.


Υγ: Για το κυνήγι έχουμε τον καιρό μπροστά μας. Πολύτιμος συνεργάτης σήμερα ο Νίτσε!

==================
Δημοσιεύθηκε στο “Κυνήγι” του Ελεύθερου Τύπου την Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2014



Στο Λεύκο ...

Στο κυνήγι μας, εκτός των πολλών λογικών ή και παράλογων αν θέλετε, η φαντασία μας (ζυμωμένη μέσα από το βίωμα, την εμπειρία) αρέσκεται να δημιουργεί Τοπωνύμια! Ναι, ενδεχομένως δεν το έχουμε σκεφτεί αλλά είμαστε γεννήτορες μικρο- τοπωνυμίων που βοηθούν πάρα πολύ το κυνήγι μας.

Η αφορμή για την γέννηση των Τοπωνυμίων ποικίλει κάθε φορά, ακόμα και για τον απλούστερο λόγο δίνουμε ένα στίγμα πάνω στο γεωγραφικό ανάγλυφο. Και μένει, διότι εξυπηρετεί σε μέγιστο βαθμό την ομάδα και την ανάπτυξή της. Μας βοηθά το στίγμα αυτό σε μια εντολή, σε μία αλλαγή θέσης, σε οποιαδήποτε κίνηση θα κάνουμε στην προσπάθειά μας να θηρεύσουμε τον κάπρο.

Εμείς στην ομάδα μας, κι εσείς εννοείτε, πιάνοντας την μικρολεπτομέρεια, παρατηρώντας τον κυνηγότοπο σε κάθε του γωνιά, τον μάθαμε τόσο καλά, όσο και οι ντόπιοι κάτοικοι, των πλησιέστερων χωριών. Φυσικά χρησιμοποιούμε πολλά ντόπια Τοπωνύμια που ακούσαμε ή μάθαμε. Όμως, δεν μιλάω γι¨ αυτά, τα προϋπάρχοντα.

“Στο κουρέλι”, ένα αλλόκοτο Τοπωνύμιο. Στο σημείο εκείνο πριν από χρόνια ένας κυνηγός μας ανεβαίνοντας ψηλά με την παγάνα, διέκρινε κρεμασμένο ποιος ξέρει από ποιόν, ένα κουρέλι σε ένα πουρνάρι. Σήμα κατατεθέν στην πορεία της κάθε μας εξόρμησης. Το κουρέλι σήμερα δεν υπάρχει, οι καιρικές συνθήκες το διέλυσαν και το εξαφάνισαν, όμως λέγοντας “στο κουρέλι”, γνωρίζουμε με ακρίβεια που είναι και πως θα πάμε.

“Στην λούτσα του Πογιού”, “στο πουρνάρι του Λάκη”, “στου Νικολάκη” – είναι μερικά από τα πολλά Τοπωνύμια που οι ανάγκες μας έκαναν να δημιουργήσουμε. Ανάλογα Τοπωνύμια έχουν πιστεύω όλες οι ομάδες γουρουνάδων στην Ελλάδα.

Ιδιαίτερη σημασία για εμάς έχει “το Λεύκο”. Αυτό είναι ένα παλιό Τοπωνύμιο της περιοχής δυτικά του Μαινάλου. Ερχόμενο από παλιά, από τις ανάγκες της παλιάς εποχής. Σώθηκε μέχρι τις ημέρες μας και σήμερα μιλιέται μονάχα από εμάς. Ακόμα και οι ντόπιοι το έχουν ξεχασμένο. Το “Λεύκο” ήταν όντως κάποτε ένα μεγάλο λεύκο, ευρισκόμενο στο διάσελο δύο μικρών λόφων. Πριν πολλά χρόνια όμως ένας κεραυνός όρμησε πάνω του με δύναμη και το γύμνωσε, του άφησε ένα ξερό κουφάρι. Με τον καιρό, χάλασε και το κουφάρι κι έμεινε η συνήθεια. Σήμερα εκεί υπάρχει ένα κάγκελο – έργο ντόπιου προφανώς που θέλησε μάλλον να οριοθετήσει το χωράφι του. Κάποιοι από εμάς στην αρχή έλεγαν “στο κάγκελο”, μα γρήγορα σταμάτησε από μόνη της η αναφορά αυτή. Δεν είχε την δύναμη του παλιού Τοπωνυμίου. Το λεύκο μπορεί να κάηκε από τον παιχνιδιάρη Δία, μα η δύναμή του ζει και βασιλεύει.

Το Τοπωνύμιο αυτό – που από την ομάδα μας αρχικά το γνωρίζαμε μονάχα δύο, είναι ο αγαπημένος μας χώρος. Μόνιμος σχεδόν τόπος συνάθροισης. Εκεί αναλύονται τα σχέδια, εκεί κάποτε μερικοί από εμάς άφηναν τα μικροσκουπίδια τους μέχρι που συμμαζεύτηκαν. Και βρίσκεται πάνω σε αρχαίο (κυριολεκτικά) οδικό άξονα που ένωνε τους αλλοτινούς καιρούς τις κώμες και τους οικισμούς, τις συνήθειες των προγόνων μας, την μεταφορά αγαθών. Ένα σταυροδρόμι πάνω στα βουνά ήταν το λεύκο, και αν παρατηρήσεις τις πέτρες της περιοχής θα αντικρίσεις κόπο και ιδρώτα από την ανθρώπινη πορεία.

Αγαπάμε πολύ την περιοχή του “Λεύκου” και για ακόμη έναν λόγο. Βρίσκεται πολύ κοντά στα μέρη του μπάρμπα Νικολάκη. Του καλού εκείνου γέροντα που ήταν μαζί μας πάντοτε φιλικός, ανοιχτόκαρδος, φιλόξενος. Που είχε ένα μεγάλο χαμόγελο για όλους μας – και δεν μας άφηνε αν δεν τιμούσαμε το τσίπουρό του, την καλή του διάθεση.

Την καλή του καρδιά ο μπάρμπα Νικολάκης χάρισε και στην κόρη του την Ελένη την Σχίζα, και δεν παραλείπει κι αυτή να μας θυμίζει άθελά της τον σεβαστό της πατέρα. Με μια απλή καλημέρα, με ένα τηλεφώνημα για τα σκυλιά μας, με εκείνο το ίδιο χαμόγελο που βγαίνει φυσικό από τα μέσα της ψυχής κι έχει δύναμη ζηλευτή.

Το λεύκο μπορεί να κάηκε κάποτε, αλλά στέκεται αιώνιο μέσα από τις κουβέντες μας. Ζει μαζί μας η ψηλή του κορμοστασιά. Όπως το ίδιο κινείται ανάμεσά μας και η φιγούρα του μπάρμπα Νικολάκη. Εκείνου του ανθρώπου που φύτρωσε στη γης και σηκώθηκε και πέταξε σαν αετός στα ψηλά βουνά. 

===============


Δημοσιεύθηκε στο “Κυνήγι” του Ελεύθερου Τύπου την Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2014.

Τρίτη 9 Δεκεμβρίου 2014

Ο δαίμονας των αρκαδικών ορέων ...

Μην μου πει κανείς σας ότι δεν χάθηκε κάποτε στο βουνό, θα τον μαλώσω. Μία φορά έστω; Όχι; καμία; Εγώ πάντως έχω χαθεί. Ήταν μια μέρα του βαρύ χειμώνα, με βροχή αδιάκοπη, δυνατή, που σκέπαζε με την δύναμή της κάθε τι. Είχαμε θηρεύσει ένα καλό καπρί και πήρα εντολή από τον αρχηγό να πάω στα αυτοκίνητα αφού ήμουν ο κοντινότερος σε αυτά, να πάρω ένα αμάξι και να πάω τους παραλάβω. Απείχα περίπου χίλια μέτρα από τα αυτοκίνητα. Έφυγα πολύ γρήγορα, σχεδόν πετούσα στο επικίνδυνο μονοπάτι. Και δεν άργησα να αντικρίσω στα 20 μέτρα τα αυτοκίνητα της ομάδας μας.

Συνήλθα απότομα όταν μπροστά μου διέκρινα ένα χωριό. Σταμάτησα να καταλάβω τι είχα πάθει. Βέρτικο; Ποιος ξέρει; Άλλαξα πορεία μέσα στην κατακλυσμιαία βροχή και έφτασα κάποτε στα αυτοκίνητα. Δεν υπήρχε παρά το δικό μου, τόσο πολύ είχα αργήσει στο μπρός και πίσω. Δεν είναι πιστεύω δύσκολο να χαθεί κάποιος κυνηγός στο βουνό, ακόμα κι ένας έμπειρος.

Αυτό ακριβώς συνέβη την Τετάρτη στις 26 Νοεμβρίου στα μέρη που κυνηγάμε. Τρείς λαγάδες από την Αχαΐα, τρείς φίλοι πέρασαν βόρεια του Βλόγκου για του κυνήγι τους. Ο ένας ξεμάκρυνε κάπως. Δεν ήθελε και πολύ, κάτι η κούραση, η ομίχλη οπωσδήποτε που σκέπαζε τα πάντα, ο άγνωστος γι’ αυτούς τόπος, δυσκόλεψαν όλα αυτά τον λαγά και χάθηκε. Ναι, έτσι απλά. Οι φίλοι του δεν μπορούσαν να τον εντοπίσουν, η ώρα περνούσε και πήγαινε κατά το απομεσήμερο. Ειδοποιήθηκε η αστυνομία της Δημητσάνης αλλά τι να έκανε κι αυτή. Ο Δήμος ο Λάλος από τον Βλόγκο πήρε τηλέφωνο τον Κώστα Ντάβο που ήταν ψηλά στο βουνό και τον ενημέρωσε για το δυσάρεστο συμβάν.


Στα μέρη εκείνα βόρεια του Βλόγκου, στην οροσειρά του Χαλασμένου Βουνού και του Αρτοζήνου, στις χαράδρες και στα διάσελα, στις πηγές και στα πλατώματα του δάσους, ένας είναι μονάχα ο μύστης. Ο δαίμονας καλύτερα. Αυτός που με μάτια κλειστά μπορεί να κατέβει και το πιο δύσκολο μονοπάτι. Ο Κώστας ο Ντάβος, ο αρχηγός της ομάδας μας.

Ενεργοποιήθηκε άμεσα ο αρχηγός μας, ήλθε σε επαφή με τον χαμένο και ψυχολογικά άσχημα κυνηγό, τον ηρέμησε, τον καθησύχασε. «Ντουφέκα να σε ακούσω» του έλεγε ο αρχηγός, ντουφέκιζε ο λαγάς μέχρι που του σώθηκαν τα φυσίγγια. Έπεσε και η νύχτα και τα πράγματα γινόντουσαν πλέον επικίνδυνα για τον λαγά που δικαίως ήταν τρομοκρατημένος. Η περιοχή όλη έχει μεγάλες χαράδρες, δύσκολα μονοπάτια. Είναι ζόρικος τόπος.

Κάποια στιγμή, κι ενώ πλησίαζε εμπειρικά ο αρχηγός προς τον λαγά, είδε εκείνος αμυδρά κάπου στο βάθος φώτα αυτοκινήτου. Αμέσως κατάλαβε ο αρχηγός που ακριβώς βρισκόταν ο λαγάς. Ειδοποίησε τότε στην αντικρινή πλαγιά τον Νίκο Μπράβο, ένα εξίσου καλό κυνηγό και ο πατέρας του με ένα φακό κατέβηκε στην χαράδρα  και παρέλαβε με ασφάλεια τον άφωνο από την περιπέτεια λαγά τον οδήγησε στους φίλους του που τον περίμεναν με αγωνία. Αίσιο τέλος για τους συναδέλφους από την Αχαΐα.

Ο γιός του Πάνα, ο δαίμονας των αρκαδικών ορέων, ο Κώστας Ντάβος, έκανε αυτό που θα κάναμε όλοι μας αν ήμασταν στην θέση του και φυσικά αν γνωρίζαμε τόσο καλά όσο εκείνος τον τόπο.


Υγ: Στην φωτό ο Κώστας Ντάβος. Εκ χωρίου Ράφτη Ηραίας Αρκαδίας.
===============


Δημοσιεύθηκε στο «Κυνήγι» του Ελεύθερου Τύπου την Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2014