Εισαγωγή
Στην «Άπειρο χώρα», στη λατρεμένη ‘Ήπειρο, η τριλογία του ανώνυμου ποιητή μπορεί να είναι και κάπως έτσι: «Μαστοροχώρια, Ζαγοροχώρια, Κατσανοχώρια».
Λένε πως η Ελλάδα είναι μικρή χώρα. Το λένε αυτοί που δεν την ξέρουν, που την διαβάζουν και την μελετούν μονάχα από τα βιβλία και τους τουριστικούς οδηγούς. Όσοι όμως έστω και στο ελάχιστο έχουν γνώσεις γεωγραφίας, γνωρίζουν καλά την απεραντοσύνη αυτού του τόπου – την στιγμή μάλιστα που επανειλημμένα όπως ο γράφων, χάνονται στα βουνά και στα λαγκάδια της, στα ποτάμια και στις λίμνες της, στο ονειρικό ανάγλυφο του άναρχου δημιουργού που την Ήπειρο την έφτιαξε με πολύ μεράκι, της χάρισε σκληράδα από την μεγάλη οροσειρά της Πίνδου και της πρόσδωσε γλυκύτητα στα χαμηλότερα καταπράσινα λιβάδια της και στις μαγευτικές θάλασσές της. Της δώρισε την Αρμονία.
Στην Ήπειρο, και στα Γιάννενα την φορά αυτή, κοντά στον Άραχθο ποταμό με τα ονομαστά γεφύρια του, στα ταπεινά Κατσανοχώρια με τους περήφανους κατοίκους τους, υπάρχει και δίνει την ανάσα της, την παρουσία της, την ζωντάνια της – πέρα από το ντόπιο στοιχείο - εκτός των πολιτιστικών συλλόγων – και γνωρίζουμε όλοι μας πόσο προοδευτικοί είναι οι σύλλογοι της Ηπείρου – και η κυνηγετική ομάδα των Κατσανοχωρίων ή Κατσάνων που κυνηγά τι άλλο; τον περίφημο κάπρο, το μεγάλο τριχωτό της χώρας μας.
Η ομάδα αυτή έχει όλα τα κοινά γνωρίσματα με τις υπόλοιπες ομάδες της Ελλάδας εκτός από ένα. Δεν έχει αρχηγό όπως τον έχουμε συνηθίσει να δρά και να λειτουργεί στην ομάδα. Η ανάγκη τους έκανε να εκλέξουν αρχηγό για την έξωθεν καλή παρουσία, επί της ουσίας όμως, όλα στην ομάδα αυτή είναι κοινά – όλοι είναι ίσοι - και θυμίζει τούτη η δομή της ομάδας τους κοινωνίες προηγμένες και σαφέστατα δημοκρατικές.
Ας δούμε όμως τους κυνηγούς των Κατσάνων, ή μάλλον, ας τους ακούσουμε σε όσα μας φανερώνουν για το αγαπημένο τους κυνήγι, αυτό του αιώνιου κάπρου που από τον Μύθο και τον θρύλο, γιγαντώθηκε και πολλαπλασιάστηκε στην κορμοστασιά της Πίνδου.
Κυνηγάτε στα Κατσανοχώρια Ιωαννίνων. Μιλήστε μας για τον τόπο σας και φυσικά για την ομάδα σας
Η περιοχή των Κατσανοχωρίων βρίσκεται νότια των Ιωαννίνων. Είναι μια ορεινή περιοχή και άγονη, γι’ αυτό και οι κάτοικοί της ασχολούνται παραδοσιακά με την κτηνοτροφία. Εξαίρεση αποτελούν τα τρία χωριά, Καλέντζι, Πλαίσια και Πηγάδια, τα οποία βρίσκονται στο λεκανοπέδιο Καλεντζίου. Οι κάτοικοι των χωριών αυτών αξιοποιούν τις πεδινές εκτάσεις ασχολούμενοι και με την γεωργία.
Η ομάδα των Κατσάνων, όπως λέγεται, δραστηριοποιείται στο λεκανοπέδιο, που περικλείεται από τις κορυφογραμμές της Γκούρας, Αγίου Αθανασίου και των υψωμάτων Νίστορας, Φορτωσίου και Πατέρου. Παραδοσιακά στην περιοχή οι κυνηγοί ασχολούνταν με το κυνήγι του λαγού, της πέρδικας και της μπεκάτσας. Το 2000 διαπιστώθηκε η ύπαρξη των πρώτων αγριόχοιρων, κάτι που ανάγκασε τους ντόπιους να ασχοληθούν και με αυτό το κυνήγι.
Πιθανολογείται ότι μετά τις μεγάλες φωτιές το 2000 στην περιοχή Πωγωνίου έγινε μεγάλη μετακίνηση πληθυσμού αγριόχοιρων προς την περιοχή μας. Έτσι λοιπόν με μπροστάρη τον Μιχάλη Καλιμάνη, ο οποίος κυνηγούσε αγριόχοιρους για αρκετά χρόνια στην περιοχή της Λάβδανης, έγινε η παρέα μας από τα χωριά Πλαίσια, Καλέντζι, Πηγάδια. Επίσης, μετά από σχετική ψηφοφορία έχει εκλεγεί αρχηγός, ο οποίος είναι απαραίτητος σε κάθε ομάδα.
Είστε η μοναδική ομάδα αφού είστε πολυπληθής φτάνοντας τον αριθμό των 23 μελών. Πως κατορθώνετε όμως και στο κυνήγι δεν ξεπερνάτε ποτέ τα 10 άτομα διατηρώντας την νομιμότητα;
Αρχικά, δεν ξεπερνούσαμε τα δέκα άτομα, αλλά στη συνέχεια εκδηλώθηκε ενδιαφέρον και από άτομα που μένουν μόνιμα σε αστικά κέντρα όπως η Αθήνα, τα οποία φυσικά είχαν καταγωγή από τα προαναφερθέντα χωριά. Όπως είναι λογικό, οι αποστάσεις αλλά και οι συνθήκες ζωής δεν επιτρέπουν σε όλους να βρίσκονται πάντα στο κυνήγι, γι’ αυτό και στις κυνηγετικές εξόδους μας δεν υπερβαίνουμε ποτέ τον επιτρεπόμενο αριθμό των δέκα ατόμων. Ωστόσο, τα άτομα της ομάδας μας στο σύνολό τους είναι 23.
Υπάρχει συνεργασία με τον κυνηγετικό σύλλογο Ιωαννίνων; Οι σχέσεις σας επίσης με την τοπική κοινωνία είναι καλές ή υπάρχουν προβλήματα;
Η συνεργασία μας με τον κυνηγετικό σύλλογο Ιωαννίνων είναι άριστη σε όλα τα επίπεδα. Έτσι κατασκευάστηκαν ομβροδεξαμενές και με πρότασή μας έγινε καταφύγιο το ποτάμι του Αράχθου, μια πολύ σωστή κίνηση όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων.
Οι σχέσεις των μελών της ομάδας μας με τους κατοίκους της περιοχής είναι αρμονικές, άλλωστε γνωριζόμαστε όλοι μεταξύ μας. Φροντίζουμε να δίνουμε οικονομικές «ανάσες» εναλλάξ σε όλα τα καφενεία και ψησταριές της περιοχής κάθε φορά που χτυπάμε αγριόχοιρους. Μια προσφορά προς τους κατοίκους είναι και ο ετήσιος χορός της ομάδας, τον οποίο οργανώνουμε σε συνεργασία με τον πολιτιστικό σύλλογο «Πλαίσιας». Εκεί προσφέρουμε αγριόχοιρο και ποτά, δίνοντας έτσι μια ευκαιρία στους ντόπιους να ξεφύγουν από τα προβλήματα της καθημερινότητάς τους και να γλεντήσουμε όλοι παρέα.
Δραστηριοποιούνται στην περιοχή των Κατσανοχωρίων άλλες ομάδες οικολογικές -φυσιολατρικές και αν ναι, ποιες είναι οι σχέσεις σας; Ποιες επίσης είναι οι σχέσεις σας με γειτονικές ομάδες κυνηγών αγριόχοιρων;
Στην περιοχή και συγκεκριμένα στο ποτάμι του Αράχθου δραστηριοποιούνται ομάδες rafting και ο ορειβατικός σύλλογος Καλεντζίου, με τον οποίο συνεργαζόμαστε άψογα για τις ασφαλείς αναβάσεις των πεζοπόρων την εποχή του κυνηγιού.
Οι σχέσεις μας με τις γειτονικές ομάδες κυνηγών αγριόχοιρων είναι άριστες, καθώς σεβόμαστε την περιοχή της κάθε ομάδος και συνεργαζόμαστε για τυχόν απώλειες σκύλων και άλλα προβλήματα που ενδεχομένως θα προκύψουν.
Τα θηράματα τα σέβεστε; και αν ναι, πως εννοείτε τον σεβασμό απέναντί τους;
Ευλαβικά τηρούμε το νόμο και ως προς τον αριθμό κάρπωσης των χοίρων και σεβόμαστε πάντα τα θηλυκά όταν έχουν μικρά. Γι’ αυτό εξάλλου και στην περιοχή που δραστηριοποιούμαστε υπάρχει ικανοποιητικός αριθμός αγριόχοιρων και διασκορπισμένος γεωγραφικά σωστά.
Στο κυνήγι σας τα όπλα που χρησιμοποιείτε τι είναι; Και κυρίως με τι φυσίγγια κυνηγάτε;
Το κυνήγι γίνεται με καραμπίνες και τα φυσίγγια που ρίχνουμε συνήθως είναι μπάλες (μπίλιες) λόγω του δύσβατου της περιοχής και επομένως λόγω των κοντινών βολών. Τα τελευταία έξι χρόνια επίσης η ομάδα μας δημιουργεί και DVD με το κυνήγι κάθε έτους, με δικά της πάντα μέσα. Σε αυτά υπάρχουν σκηνές από τη μεταφορά θηραμάτων σε δύσβατες περιοχές, το γδάρσιμο και το όμορφο κλίμα που επικρατεί κατά την όλη διαδικασία.
Μιλήστε μας για τα σκυλιά σας. Τα αγοράζετε από κυνοτροφείς; Τα φτιάχνετε και τα εκπαιδεύετε μόνοι σας;
Καθώς κάθε αρχή είναι και δύσκολη, έτσι, όταν ξεκινήσαμε το κυνήγι του αγριόχοιρου στην περιοχή μας, δεν υπήρχαν αξιόλογα σκυλιά καταδίωξης και η απειρία δεν βοηθούσε, δεν είχαμε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Στη συνέχεια όμως, η παρέα κατέφυγε σε κυνοτροφεία για την αγορά σκύλων και έπειτα φρόντισε να εκπαιδεύει μόνη της τα δικά της κουτάβια. Δημιουργήσαμε μάλιστα και κοινό ταμείο για την αγορά των σκύλων αλλά και των υπόλοιπων εξόδων μας, τη διαχείριση του οποίου έχει αναλάβει μέλος της ομάδος.
Κλείνοντας την παρουσίαση της ομάδας μας στο περιοδικό σας, θέλουμε να τονίσουμε τα εξής: Είμαστε μια παρέα στην οποία τον πρώτο λόγο έχουν αφενός η σύσφιξη των μεταξύ μας σχέσεων, και αφετέρου η προσφορά στην τοπική κοινωνία όχι μόνο κατά την διάρκεια της κυνηγετικής σαιζόν αλλά κυρίως και μετά από αυτήν. Αυτό ίσως είναι ακόμα και δύσκολο για κάποιους να το καταλάβουν από την στιγμή που οι σχέσεις τους με τον τόπο αρχίζουν και σταματούν όσο χρόνο διαρκεί το κυνήγι- αλλά για εμάς αυτή είναι η πραγματικότητα. Έτσι είναι το κυνήγι μας και αυτός πρέπει να είναι ο κύριος λόγος ύπαρξής του.
Ευχαριστούμε από καρδιάς τον Ελεύθερο Τύπο και το περιοδικό «Κυνήγι» για τη φιλοξενία.
=============================================
Την ομάδα των Κατσάνων, εκτός από τα κυνηγοτόπια της περιοχής τους και τα όμορφα χωριά τους, την βρίσκετε εύκολα και γρήγορα και στο παγκόσμιο χωριό του Facebook κλικάροντας στην διεύθυνση: https://www.facebook.com/group.php?gid=131004170268775
Ευχαριστώ την ομάδα των Κατσάνων για την ενδιαφέρουσα συνομιλία μας και κυρίως ευχαριστώ τους Κώστα Χατζή και Γιάννη Πανταζή για την φιλοτιμία τους και τον κόπο τους.
Μυθοπλάστης …
=============================================
=============================================
Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Κυνήγι" του Ελεύθερου Τύπου την Τετάρτη 25 Μαϊου 2011.
