Σάββατο 28 Απριλίου 2012

Όλα είναι δρόμος …


Αυτός είναι ο τίτλος μιάς τριλογίας του Παντελή Βούλγαρη. Στην δεύτερη ενότητα βλέπουμε τη ζωή ενός θηροφύλακα (Θανάση Βέγγου) στο Δέλτα του Έβρου. Μας εξιστορεί με ωραίο τρόπο ο σκηνοθέτης την πορεία μιας χήνας – μοναδικής πλέον στο είδος της που βρέθηκε στο Δέλτα και την ακολούθησαν δυό επιστήμονες με το τσίπ που είχαν εμφυτεύσει σε αυτήν.

       Ο Θηροφύλακας (εκπληκτική η ηθοποιία του Θανάση Βέγγου), ξεναγεί την επιστημονική ομάδα στα κανάλια του ποταμού που όλο και πλησιάζει την χήνα. Παράλληλα με την εξέλιξη της αναζήτησης της χήνας, ο σκηνοθέτης παρουσιάζει τον Θηροφύλακα σαν έναν φανατικό αντικυνηγό που στο φινάλε της δεύτερης αυτής ενότητας του έργου, δεν διστάζει να σκοτώσει έναν λαθροκυνηγό.

        Δεν είμαι βέβαια κριτικός τέχνης για να αναλύσω σε βάθος το έργο του Παντελή Βούλγαρη. Σαν απλός μόνο θεατής, ήθελα μέσα από τις γραμμές αυτές να εκφράσω αυτά που ένιωσα βλέποντας την αξιόλογη ταινία. Πράγματι, η σκηνή που ο λαθροθήρας ντουφεκά ότι κινείται στον αέρα είναι πολύ ζωντανή και δείχνει ο σκηνοθέτης με μαεστρία θα έλεγα, τα συναισθήματα του λαθροθήρα που είναι έμπλεα χαράς και ευδαιμονίας. Παράλληλα, δείχνει και την ψυχρή εκτέλεση του από τον Θηροφύλακα, που με χαρά περισσή και αυτός του άδειασε τα μυαλά στο κανάλι.



      Σκεφτόμουν μετά….. τι άραγε να ήθελε να μας πεί ο ποιητής; Τι μας δίδαξαν οι δυό άγριες σκηνές των φόνων; Μήπως το μίσος ανάμεσα σε λαθροθήρες και οικολόγους; Σύμφωνοι, ο λαθροθήρας που «καθάριζε» ότι πετούσε είναι δολοφόνος. Δολοφόνος, το ίδιο επαχθής όμως και ο οικολόγος – θηροφύλακας (Θανάσης Βέγγος). Δηλαδή τι; Θα μπούμε στο τρυπάκι ότι η βία φέρνει βία; Ή ότι ο «καλός» νίκησε τον «κακό;».

       Πραγματικά, οι δυό αυτές σκηνές με μπέρδεψαν, μου χάλασαν τη διάθεση. Εκτός και αν ο ποιητής (Παντελής Βούλγαρης) ήθελε να δείξει τα αποτελέσματα της παράνομης πράξης που ομολογώ, όσο και αν προσπάθησα, δεν συνέλαβα. Ίσως να είμαι κακός θεατής, ίσως να μην έχω εκπαιδευθεί σε έργα βαθιάς κουλτούρας, ίσως πάλι το φτωχό μυαλό μου να μην μπορεί να ξεχωρίσει τα μηνύματα που μας έδωσε ο δημιουργός της ταινίας.

      Αν στη θέση του λαθροθήρα, τοποθετούσε ο σκηνοθέτης έναν καθ’ όλα νόμιμο κυνηγό, το φινάλε θα ήταν πάλι το ίδιο  - ο Θηροφύλακας - οικολόγος πάλι θα καθάριζε με χαρά τον «φονιά». Δηλαδή, θέλω να πώ ότι, η οικολογία, βάλθηκε να αποκαταστήσει το ανύπαρκτο κράτος ακόμα και στον βάλτο. Η ταινία δεν είναι φρέσκια, οι πράξεις όμως της οικολογίας ακολουθούν μία πορεία σταθερή, αργά και συστηματικά αποζητούν – αφού πέφτουν σαν τα κοράκια σε προγράμματα – να δηλώσουν με σαφήνεια πως μόνο αυτοί, οι «καλοί» είναι αυτοί που θα προστατέψουν τη φύση – όχι μονάχα από τον λαθροθήρα, αλλά από όσους δεν φέρουν την πολυπόθητη ταμπέλα του οικολόγου. Αλήθεια είναι επίσης ότι η μάστιγα αυτή έχει αλώσει και το ΥΠΕΚΑ όπως εύστοχα ανέφερε σε συνέντευξή του και ο πρόεδρος της ΚΣΕ προ ημερών. Οι ημέρες της αλησμόνητης κ. Μπιρμπίλη αλλά και του ανεπαρκούς κ. Μωραΐτη, πέρα από το μεγάλο κακό που έκαναν στον τόπο, δόμησαν κι ένα αντικυνηγετικό σκηνικό που συντηρείται ακόμα και σήμερα από το σάπιο σύστημα.

       Για την οικολογία όμως και τις πράξεις της, τα μηνύματα έρχονται πάλι από την Ευρώπη και συγκεκριμένα από την Γερμανία – που εκεί η οικολογία είχε βαθιές ρίζες. Οι Γερμανοί, μη συμμετέχοντες σε σχέσεις πελατειακές "a la Grecque", διακρίνοντας την πορεία της δικής τους οικολογίας, φροντίζουν και την στέλνουν πάλι στο περιθώριο. Εκεί δηλαδή που πραγματικά ανήκει και τα μοντέρνα συνθήματα της νέας εποχής, την έφεραν στη πρώτη γραμμή. Διέκριναν οι Γερμανοί την θεολογία ή τον κρατισμό αν θέλετε της οικολογίας, και φροντίζουν να την στείλουν πάλι στην αφετηρία της.

      Εμείς εδώ, κατά ένα περίεργο τρόπο – και ενώ γνωρίζουμε τα έργα της και τις κρυφές και φανερές προσδοκίες της, είμαστε σε νιρβάνα. Η εποχές όμως είναι πονηρές, και δεν θα επιτρέψουμε σε μια χούφτα αργόσχολους και δήθεν ιδεολόγους να καταστρέψουν όχι μόνο το κυνήγι μας – γιατί το θέμα δεν είμαστε μόνο εμείς, αλλά με αφορμή εμάς, πάνε να βάλουν πόδι παντού, σε πράσινη και μπλέ ανάπτυξη, και βεβαίως όπου φυσά φρέσκο χρήμα. Δεν νοιάζονται για τη φύση οι οικολόγοι μας, για το δημόσιο χρήμα αγωνιούν, κοινώς και «μπερντέ» …

==========================

Δημοσιεύθηκε στο «Κυνήγι» του Ελεύθερου Τύπου την Τετάρτη 25 Απριλίου 2012