Αφορμή για το άρθρο αυτό στάθηκε ένα εκπληκτικό
βίντεο που είδα στην κυνηγετική σελίδα του Γιώργου Πέππα www.gpeppas.gr και στην οποία
κυνηγοί παλαιάς, αρχέγονης κοπής κυνηγούν στην Αφρική. Είναι εκπληκτικό γιατί
δείχνει τον τρόπο που «διαβάζουν» τα ίχνη του ζώου, και είναι μοναδικό γιατί
στο φινάλε το βίντεο αυτό φανερώνει τον σεβασμό του κυνηγού προς το θήραμα.
Το κυνήγι για τον αφρικανό είναι καθαρά θέμα
επιβίωσης, ειδικά γι’ αυτόν που ζει με τις παλιές συνήθειες – αυτές που έμαθε
και συνέχισε στο διάβα των αιώνων. Δεν χρειάζεται να βάλουμε πολύ το μυαλό μας
να συλλογιστεί τον τρόπο με τον οποίο κυνηγούσαν οι πρόγονοί μας πριν πέντε και
δέκα χιλιάδες χρόνια πίσω – αρκεί κανείς να απολαύσει το βίντεο αυτό και θα του
έλθουν εικόνες από την παλαιολιθική ακόμα εποχή.
Αλλά ας φύγουμε από τον αφρικανό κυνηγό και ας πάμε
στον Έλληνα κυνηγό των δεκαετιών του 50’, 60’, 70’ ή ακόμα και πιο πίσω στο 30’
και στο 40’. Στην εποχή των παππούδων και των πατεράδων μας – που το κυνήγι γι’
αυτούς είχε το ίδιο ακριβώς νόημα που έχει ακόμα και σήμερα για τον αφρικανό.
Οι ομοιότητες που μπορούμε να διακρίνουμε είναι αξιοζήλευτες πράγματι.
Κατ’ αρχή να πούμε ότι το κυνήγι, ακόμα και οι εν
ζωή γερόντοι μας, το έβλεπαν σαν μέρος της καθημερινότητας τους. Σαν βασικό είδος
διατροφής για την πολυμελή οικογένεια που φρόντιζαν. Να ταΐσουν την φαμελιά
τους ήθελαν και πέρα από το χωράφι, το αμπέλι, ή ακόμα τη στάνη τους, είχαν σε
καθημερινή βάση κατά νου και το κυνήγι. Συνηθέστερα ίσως του λαγού και μετά των
πουλιών.
Στις περισσότερες περιπτώσεις των παλιών κυνηγών,
απουσίαζε από το κυνήγι τους ακόμα και το πυροβόλο όπλο (και που να βρεθεί
άλλωστε με την ανέχεια), αλλά η πέτρα έκανε εξίσου καλά την δουλειά και το
σακούλι γιόμιζε για την οικογένεια. Μου εξιστορούσαν γέροντες του χωριού μου σε
παρελθόντα χρόνο πως κυνηγούσαν τον λαγό. Κατ’ αρχή γνώριζαν με ακρίβεια τις
συνήθειες του και τον τόπο του. Διέκριναν με ευκολία τις κοπρισιές του και τα
γιατάκια του που μπορεί να ήσαν ακόμα και πίσω από ένα μικρό θάμνο. Το
σπουδαιότερο, δεν είχαν κυνηγόσκυλα. Οι ίδιοι τα έκαναν όλα, έβλεπαν, μύριζαν,
ένιωθαν….
Κυνήγι σε λαγό με πέτρα (!) έχω κάνει και γνώρισα
από κοντά τη μαγεία του. Με φίλο καλό που ξέρει και την παραμικρή πέτρα του
βουνού, το κάθε παλιό μονοπάτι και ακόμα και τις κρυφές πηγούλες για μια
δύσκολη ώρα. Αρχικά, όταν μου είπε να πάμε για λαγό χωρίς όπλα, γέλασα, αλλά
σκέφτηκα: «γιατί όχι; θα κάνουμε την πρωινή μας βόλτα στο βουνό, θα μαζέψουμε
και κανένα σαλιγκάρι για την κατσαρόλα». Και στο ξημέρωμα βρεθήκαμε στο γυμνό
βουνό που κάτι χαμηλοί θάμνοι μονάχα το έσκιαζαν. «Εδώ είναι λαγότοπος καλός»,
μου σιγοφώναξε και κοντοσταθήκαμε. «Θα τον βγάλουμε με την πέτρα, αλλά στα
χέρια σου να έχεις ακόμα δυό – τρείς, θα χρειαστούνε να τον σημαδέψουμε!».
Γέλασα πάλι, αλλά το σκηνικό μου άρεσε, δεν μας έβλεπε και κανείς για να μας
κοροϊδέψει και να το κάνει βούκινο – όπως συνηθίζουν να κάνουν οι κυνηγοί με τα
παράξενα που συναντούν, και έσκυψα και «αρματώθηκα» με δυό πέτρες που χώραγαν
άνετα στη χούφτα του χεριού μου.
Αργοπερπατούσαμε, κάναμε στάσεις να ειδούμε καμιά
κοπρισιά, συνεχίζαμε…. Δεν πέρασε πολύ ώρα που ακούω σχεδόν ψιθυριστά να μου
λέει: «πέτα μια πέτρα εκεί στο θάμνο στα δέκα μέτρα μπροστά σου!». Σηκώνω την
πέτρα και αφού έκανε αυτή μια μικρή κοιλιά, πέφτει ανάλαφρα στο θάμνο.
Πετάχτηκε άξαφνα ο αυτιάς και παλάβωσα! Δεν πίστευα που τον έβλεπα να τα έχει
χαμένα και να αρχίζει να παίρνει την ανηφοριά.
Σημαδεύει καλά ο «αρχαίος κυνηγός» σηκώνει την πέτρα
και με δύναμη την πετά στο κεφάλι του!. Κοίταξα μια ματιά ολόγυρα στο βουνό να
δώ αν μας βλέπει κανείς και μας περάσει για παλαβούς, μόνοι μας ήμασταν και που
να πεις και να εξιστορήσεις τώρα τέτοιο κυνήγι, θα μας πάρουν με τις πέτρες.
Βάλαμε στο σακίδιο τον λαγό και κατηφορίσαμε για το χωριό. Πριν φτάσουμε στη
δημοσιά που είχαμε το αυτοκίνητο, σταθήκαμε στη πηγούλα που συναντήσαμε. Ήπιαμε
νεράκι φρέσκο, βάλαμε τον καφέ μας από το θερμός στις κούπες και καθίσαμε
κατάχαμα. Γελούσαμε σιγανά, μην ενοχλήσουμε την φύση που πριν από λίγο είχε
ξυπνήσει, και το μυαλό πήγε πίσω, στα χρόνια του παππού και στις συνήθειές του…
===========================
Δημοσιεύθηκε στο «Κυνήγι» του Ελεύθερου Τύπου την
Τετάρτη 30 Μαΐου 2012.